ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ

 

2.530 χρόνια πριν... 

https://dimotikoparanestiou.wixsite.com/home/14----

https://eclass.sch.gr/modules/document/?course=9051160168

http://www.ime.gr/chronos/05/gr/politics/323ostrakismos.html

ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ:

Ο Κλεισθένης του Αλκμεωνίδου ο Αθηναίος υπήρξε Αθηναίος πολιτικός του 6ου αι. π.Χ., της οικογένειας των Αλκμεωνιδών, και εγγονός του Κλεισθένη του Σικυώνιου. Θεωρείται ο ‘’πατέρας’’ της δημοκρατίας αφού από το 508-507 π.Χ. έθεσε τις βάσεις για τη δημοκρατική μεταρρύθμιση της Αθήνας.

Η πολιτική πορεία του Κλεισθένη και κατά επέκταση η προσωπική του ζωή ήταν αρκετά δύσκολη. Εξορίστηκε τρεις φορές για τα πολιτικά του πιστεύω και μετά το τέλος της τυραννίδας των Πεισιστρατιδών επιστρέφει στην Αθήνα. Οι πολιτικές παρατάξεις που επανεμφανίστηκαν ήταν η παράταξη των Παραλιών με επικεφαλής τον Κλεισθένη και η παράταξη των Πεδινών με επικεφαλής τον Ισαγόρα, με την δεύτερη να χάνει την υποστήριξη του λαού καθώς ο Ισαγόρας προσπάθησε να επιβάλλει ολιγαρχικό καθεστώς. Τότε ο Κλεισθένης ανέλαβε να μεταρρυθμίσει το πολίτευμα της Αθήνας με στόχο να το κάνει δημοκρατικό.

Τα μέτρα του είχαν βάση την ισηγορία και την ισονομία.Κατάργησε το προγενέστερο σύστημα κοινωνικής διαίρεσης και δημιούργησε δέκα τεχνητές φυλές με στόχο την αποτροπή της πάλης των τάξεων. Διαχώρισε την τοπική δύναμη των φυλών με την μέθοδο των τριττύων, χώρισε την Αττική σε μεγάλο αριθμό δήμων και οι κάτοικοι απέκτησαν επώνυμο με βάση τον δήμο όπου ήταν εγγεγραμμένοι. Πολιτογράφησε όλους τους μέτοικους και απελεύθερους κατοίκους της Αττικής με αποτέλεσμα να αποκτήσουν δικαιώματα Αθηναίου πολίτη. Αύξησε τον αριθμό των βουλευτών από τετρακόσιους σε πεντακόσιους, καθώς επίσης άλλαξε και τον τρόπο εκλογής τους. Για την προστασία τους πολιτεύματος από την τυραννίδα αντικατέστησε τον επώνυμο άρχοντα από την κορυφή της πολιτείας και στη θέση του όρισε ένα απλό βουλευτή από τους πεντακόσιους όπου άλλαζε κάθε ημέρα και εκλεγόταν με κλήρο. Επιπλέον δημιούργησε την διαδικασία του οστρακισμού κατά την οποία οι πολίτες της Αττικής με βάση κάποια κριτήρια μπορούσαν να θέσουν σε εξορία άτομα που θεωρούσαν επικίνδυνα για το πολίτευμα. Τέλος ενίσχυσε τις αρμοδιότητες της Εκκλησίας του Δήμου όπου πλέον είχε την δυνατότητα να επικυρώνει ή να απορρίπτει αποφάσεις του Άρειου Πάγου που αφορούσαν καταδίκη σε θανατική ποινή.

Μετά την καθιέρωση και εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων του ο Κλεισθένης απομακρύνθηκε από την πολιτική ζωή. Δυστυχώς δεν υπάρχει κάποια αρχαία πηγή που να αναφέρει για τον θάνατο του.[6]

[...]  Αντικατέστησε τον επώνυμο άρχοντα από την κορυφή της πολιτείας ο οποίος είχε διάρκεια θητείας ενός έτους και θα μπορούσε να αποτελέσει κίνδυνο για το πολίτευμα. Την θέση του πήρε ένας απλός βουλευτής από τους πεντακόσιους ο οποίος άλλαζε κάθε ημέρα και αναδεικνυόταν με κλήρο. Μία από τις πιο σημαντικές αρμοδιότητες της Βουλής ήταν η κατάρτιση των νομοσχεδίων που επρόκειτο να συζητηθούν και να ψηφισθούν από την Εκκλησία του Δήμου. Ενίσχυσε τις αρμοδιότητες της Εκκλησίας του Δήμου με το να έχει δικαίωμα επικύρωσης ή ακύρωσης μιας απόφασης του Άρειου Πάγου που αφορούσε θανατική ποινή.

Τέλος δημιούργησε την διαδικασία του οστρακισμού με στόχο την προστασία του πολιτεύματος από μια επερχόμενη τυραννία. Οι πολίτες της Αθήνας μπορούσαν να γράψουν πάνω σε ένα σπασμένο κομμάτι αγγείου το όνομα κάποιου που θεωρούσαν οι ίδιοι ότι αποτελεί απειλή για την δημοκρατία. Αν οι ψήφοι έφθαναν συνολικά τις έξι χιλιάδες τότε αυτός ο πολίτης εξοριζόταν από την Αθήνα χωρίς όμως να χάσει τα πολιτικά του δικαιώματα και την περιουσία του καθώς θα μπορούσε να γίνει ανάκληση της εξορίας του με την ίδια διαδικασία ή όταν θα τελείωνε η ποινή του να επιστρέψει πίσω στην Αττική.[6][9]

ΓΛΩΣΣΑ

 Οκ

ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

 https://www.living-democracy.com/el/textbooks/volume-5/part-3/documents-and-teaching-material-4/

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ

 Η τάξη μας θα επισκεφθεί την Τρίτη, 22/11/2022, το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της Αργυρούπολης. Τα παιδιά θα συνοδεύονται από τη δασκάλα της τάξης και από τον εκπαιδευτικό της παράλληλης στήριξης. 

Το πρώτο μέρος της διδακτικής επίσκεψης θα πραγματοποιηθεί στο κτίριο του ΚΠΕ, στην οδό Μπουμπουλίνας 3, στην Αργυρούπολη. Το δεύτερο μέρος στην παραλία του Αλίμου, και συγκεκριμένα στο σημείο που εκβάλλει το ρέμα Τραχώνων -  ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ - ώστε να παρατηρήσουν τα παιδιά το θαλάσσιο οικοσύστημα και να κάνουν τις ανάλογες δραστηριότητες πεδίου. 

Τα έξοδα μετακίνησης είναι 90 ευρώ και επομένως αναλογούν από 6 ευρώ σε κάθε παιδί. 

Η επίσκεψη θα ξεκινήσει νωρίς το πρωί (υπολογίζουμε να αναχωρήσουμε στις 8.30 από το σχολείο) και θα επιστρέψουμε περίπου στις 13.15. Τα παιδιά που είναι γραμμένα στο Ολοήμερο θα μπορούν αν θέλουν να παραμείνουν στο σχολείο, τα υπόλοιπα θα αναχωρήσουν για τα σπίτια τους. 

Το ντύσιμο των παιδιών να είναι ανάλογο με τις δραστηριότητες που θα κάνουμε (καπελάκι για τον ήλιο, μπουφανάκι για να μην κρυώσουν δίπλα στη θάλασσα, κατάλληλα παπούτσια για περπάτημα στην παραλία.)

Κυλικείο δεν υπάρχει στο ΚΠΕ. Οι μαθητές θα πρέπει να έχουν μαζί τους σακίδιο με το κολατσιό τους. Επίσης να έχουν χαρτομάντιλα και ένα μπουκαλάκι με αντισηπτικό. 

Ιστοσελίδα ΚΠΕ Αργυρούπολης - Πρόγραμμα Θάλασσα:  

https://www.kpea.gr/sea.php 

Θαλάσσια χλωρίδα

Θαλάσσια πανίδα

1. στρείδι  2. μύδι 3. χτένι  4 και 5. αφροδίτη 6. κάρδιο ή εδώδιμο κυδώνι 

7. μεθύστρα ή καρδιά 8. δόνακας ή ελιά 9. σωλήνας

1. πεταλίδα 2. τροχός 3. πορφύρα 4. λιττορίνα 5. τρυπανιστής 6. τουριτέλα

_____________________________________

Για τα μαλάκια

Θαλάσσια βιολογία 

ΚΠΕ Ελευσίνας «H θαλάσσια βιοποικιλότητα στο Βουρκάρι»

ΟΣΤΡΑΚΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

ΤΑ ΕΛΑΦΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΝΗΘΑΣ

 

Ο ΚΑΗΜΕΝΟΣ Ο ΑΡΙΣΤΟΔΙΚΟΣ...

 Το απόσπασμα είναι η έκθεση που έγραψε η 11χρονη Αστραδενή, από το ομώνυμο μυθιστόρημα της Ευγενίας Φακίνου, μετά από την εκδρομή μαζί με τους συμμαθητές της στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

" Είναι η πρώτη φορά που πήγα σε ένα τόσο μεγάλο Μουσείο. Είχε ωραία παλιά πράγματα

μέσα. Είχε κολιέ και βραχιόλια που φορούσαν οι αρχαίες κυρίες, είχε και όπλα και μάσκες

που φορούσαν οι αρχαίοι πολεμιστές. Αγάλματα και τεράστια βάζα που τα λένε αμφορείς.

Δυο πράγματα θα θυμάμαι σ' όλη μου τη ζωή από το μεγάλο μουσείο της Αθήνας. Το παιδί

πάνω στο άλογο και τον Αριστόδικο. Δεν μπορώ να πω, ποιο απ' τα δύο μου έκανε πιο

πολύ εντύπωση.

Το παιδί πάνω στο άλογο, νόμιζες ότι θα έδινε μια στο άλογό του κι αυτό θα σαλτάριζε

μακριά απ' τα κάγκελα και τα μουσεία. Κι ότι ελεύθερο θα έτρεχε σ' όλη την Ελλάδα. Θα

ανέβαινε βουνά, θα κατέβαινε πεδιάδες, θα πήδαγε ποταμάκια κι όλο θα έτρεχε χωρίς να

σταματήσει ποτέ.

Νομίζω ότι το παιδί και το άλογο είναι οι πιο φυλακισμένοι άνθρωποι που έχω δει ποτέ

στη ζωή μου...

Κι ο πιο αδικημένος ο Αριστόδικος.

Κανένας δεν τον κοιτάει, κανείς δεν του δίνει σημασία. Όλοι τον προσπερνάνε, για να

σταθούν πέντε μέτρα πιο κει, στο άγαλμα του Δία ή του Ποσειδώνα. Όλοι βλέπουν το

τεράστιο άγαλμα και κανείς, μα κανείς, δε βλέπει τον Αριστόδικο. Ούτε κι εγώ ήξερα ότι

τον λέγαν έτσι. Μου έκανε όμως εντύπωση που το στήθος και το πρόσωπό του ήτανε όλο

γρατζουνιές και χαρακιές. Διάβασα τότε το χαρτάκι που έλεγε, ότι βρέθηκε πριν σαράντα

χρόνια στα Μεσόγεια της Αττικής κι ότι οι χαρακιές στο στήθος και στο πρόσωπο είχανε

γίνει από το αλέτρι του γεωργού.

Εδώ έχει λάθος το χαρτάκι. Έπρεπε να γράφει ΤΩΝ ΓΕΩΡΓΩΝ. Γιατί στα 2500 χρόνια

που έμεινε θαμμένος ο Αριστόδικος, χιλιάδες γεωργοί θα όργωσαν το ίδιο χωράφι. Και

πάνω στο στήθος του Αριστόδικου θα φυτρώσανε χιλιάδες στάρια τόσα χρόνια. Κι ο

Αριστόδικος έχασε την ομορφιά του από τις χαρακιές αλλά ήτανε καλός κι άφηνε τα στάρια

να φυτρώνουνε και να θρέφουνε τον κόσμο.

Γι' αυτό λέω ότι τον αδικήσαμε. Τον αδίκησαν αυτοί που τον βάλανε δίπλα σ' αυτόν τον

υπέροχο Δία. Αλλά τον αδικήσαμε κι εμείς που δεν του ρίξαμε ούτε ένα βλέμμα. Γι' αυτό

του αφιερώνω αυτήν την έκθεση"

Εντοπίστε κι εσείς ένα έκθεμα στο οποίο θα θέλατε να αφιερώσετε λίγες εικόνες και ένα

μικρό κείμενο. Γράψτε δυο λόγια για να το γνωρίσουμε κι εμείς και προσπαθήστε να μας εξηγήσετε

γιατί το ξεχωρίσατε απ' όλα τα άλλα εκθέματα.

______________________________________

Ο ΑΡΙΣΤΟΔΙΚΟΣ ΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΟ ΦΩΣ

ΠΑΡΑΘΕΜΑ 1

Άνοιξη του 1944. Ο Κωνσταντίνος Λιάπης, κατά τη διάρκεια εργασιών στον αγρό του, στη θέση Όλυμπος-Άγιοι Σαράντα στα Μεσόγεια της Αττικής, φέρνει στο φως τον περίφημο κούρο του Αριστοδίκου. Ασφαλώς, τη στιγμή εκείνη δεν αντιλαμβανόταν πλήρως τη σπουδαιότητα της τυχαίας ανακάλυψής του. Ούτε λίγους μήνες αργότερα, παραδίδοντας το άγαλμα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο σε καιρούς δύσκολους για τη χώρα και τους ανθρώπους της, φανταζόταν την ευγνωμοσύνη με την οποία θα περιβαλλόταν το όνομά του για πολλές δεκαετίες. Ο εντυπωσιακός κούρος έστεκε πάνω από έναν τάφο, κατά μήκος της αστικής οδού που συνέδεε το Άστυ της Αθήνας με τα μεταλλεία της Λαυρεωτικής και το ιερό του Ποσειδώνα στο Σούνιο, προκειμένου να θυμίζει τον νεκρό Αθηναίο άνδρα στους περαστικούς. Η επιγραφή στη βάση δεν αφήνει καμία αμφιβολία για το όνομά του: Αριστόδικος.

https://www.lifo.gr/various/aristodikos-enas-koyros-orosimo-tis-ellinikis-tehnis

 

ΟΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΔΙΚΟΥ

ΠΑΡΑΘΕΜΑ 2

Για κάποιους, το άγαλμα του Αριστόδικου είναι το ωραιότερο δημιούργημα από όλους τους Κούρους. Σήμερα φιλοξενείται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Ο αρχαιολόγος Χρήστος Καρούζος –Διευθυντής του Μουσείου (1942-1964)– που τον μελέτησε, υπολογίζει πως θα πέθανε στα 25 του χρόνια, περί το 500 π.Χ.. Σε πολύτιμο μάρμαρο της Πάρου –το ιδανικότερο για το πλάσιμο του σώματος– ζήτησαν οι δικοί του να λαξευτεί ολόγλυφη η μορφή του.

Την έστησαν στον τάφο πλάι στον δρόμο –όπως συνηθιζόταν– έξω από τα κτήματά τους στη θέση “Φοινικιά” της σημερινής ενότητας των Καλυβίων. Μα είκοσι χρόνια αργότερα, πλάγιασαν και το άγαλμα πάνω από το θαμμένο σώμα, το σκέπασαν με χώμα. Να σώσουνε το σήμα του νεκρού από τους Πέρσες, που θα κατέκαιγαν όλη την Αττική. Άφθαρτο σχεδόν και προστατευμένο, το μάρμαρο αναδύθηκε πάλι 25 αιώνες αργότερα. Το 1944, ο κτηματίας στέλνει εργάτες να οργώσουν το χωράφι του. Το άροτρο βρίσκει στην πέτρα. Ξανά και ξανά στην ίδια πέτρα. Πιάνουνε τσάπες να τη βγάλουν. Ξεθάβουν τον Αριστόδικο. Σώμα ακέραιο. Μόνο τα χέρια λείπουν. Και τα πόδια σπάζουν. Από τις μικρότερες πληγές, η πιο ενοχλητική είναι η παραμόρφωση στα μάτια, στα χείλη και στη μύτη, που οφείλονται στο ότι για χρόνια πέρναγε το αλέτρι πάνω από το πρόσωπο. Φορτώνουνε το άγαλμα σε κάρο, το σκεπάζουν με άχυρα, το πάνε στο Μουσείο κρυφά και επεισοδιακά.

Στο άδειο Μουσείο, όλα τ’ αγάλματα κοιμούνται ήδη θαμμένα μες στο χώμα, κάτω από τα δάπεδα των αιθουσών, απ’ τις παραμονές της εισβολής των Γερμανών. Για όποιον επισκεφτεί το Μουσείο σήμερα, θα δει τη φιγούρα του Αριστόδικου στην κορυφή της αίθουσας των Κούρων. Σαν ο πρώτος μεταξύ ίσων.

https://www.saronikos.gr/%CE%BF-%CE%B1%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CF%8C%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CF%86%CF%89%CF%82/

ΠΑΡΑΘΕΜΑ 3

Ο ΧΑΜΟΣ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΔΙΚΟΥ

Κατά την παραμονή του στο σπίτι, το άψυχο σώμα του Αριστόδικου αφέθηκε στη φροντίδα των γυναικών του στενού οικογενειακού κύκλου. Το έπλυναν, το άλειψαν με λάδι και στη συνέχεια το έντυσαν με σάβανο και άλλα ενδύματα και το στόλισαν με λουλούδια, ταινίες και κοσμήματα πριν πάρει τη θέση του στην ξύλινη νεκρική κλίνη. Σε στενό κύκλο έλαβε χώρα και ο παραδοσιακός θρήνος, με χαρακτηριστικότερες φιγούρες εκείνες των γυναικών που θρηνούσαν τραβώντας τα μαλλιά τους και χτυπώντας τα κεφάλια και τα στήθη τους.

Την τρίτη μέρα μετά τον θάνατο, πολύ νωρίς, πριν από το ξημέρωμα, ξεκίνησε η εκφορά και η βουβή πομπή των πενθούντων κατευθύνθηκε στον τόπο ταφής, οπωσδήποτε κάποιο κομβικό σημείο κατά μήκος της αρχαίας οδού. Μετά τον ενταφιασμό και την απόθεση των κτερισμάτων που θα τον συνόδευαν στη μεταθανάτια ζωή, ο τάφος σφραγίστηκε. Γύρω του θα αφέθηκαν μερικά μικρά αγγεία και ίσως πραγματοποιήθηκαν χοές και σπορά του εδάφους.

Οι συγγενείς και οι στενοί φίλοι επέστρεψαν στην οικία του Αριστόδικου για το παραδοσιακό περίδειπνον, όπου κατά τη διάρκεια του φαγητού συζήτησαν για τον βίο του αγαπημένου τους προσώπου. Το επίσημο πένθος της οικογένειας διαρκούσε για χρονικό διάστημα απροσδιόριστο, τουλάχιστον έως ότου ολοκληρώνονταν όλα όσα απαιτούσαν τα έθιμα, ενώ συχνές ήταν και οι επισκέψεις στο μνήμα, η πρώτη προγραμματισμένη μάλιστα την ένατη ημέρα από το τραγικό γεγονός.

Μετά την ταφή απασχόλησε τους οικείους του το είδος του σήματος που θα ανεγειρόταν πάνω από τον τάφο, ζήτημα ιδιαίτερα σημαντικό στον ελλαδικό χώρο κατά τους αρχαϊκούς χρόνους, καθώς τα επιτύμβια μνημεία θεωρούνταν περίπου το ιερό του νεκρού. Η αριστοκρατική καταγωγή του υπαγόρευσε την επιλογή ενός κούρου για τον σκοπό τούτο, προκειμένου ο αγαπημένος τους να απεικονίζεται, ανεξάρτητα από την ηλικία θανάτου, στην ακμή της ζωής, τη νεανικότητα και την ομορφιά. Η πανάκριβη παραγγελία σε κάποιον από τους διάσημους γλύπτες της εποχής δεν άργησε να γίνει, ενώ τονίστηκε ότι η βάση του αγάλματος έπρεπε να φέρει, σε γενική πτώση όπως συνηθιζόταν, και το όνομά του: Αριστοδίκο(υ). Στα αγάλματα των γυμνών νέων δεν αποδίδονταν τα χαρακτηριστικά συγκεκριμένου ατόμου, συνεπώς η αναγραφή του ονόματος ήταν απαραίτητη για την ταύτιση με τον νεκρό.

H παραγγελία αποτέλεσε μέγιστη πρόκληση για τον γλύπτη και τους βοηθούς του, αφενός γιατί έπρεπε να ικανοποιηθούν πλήρως οι παραγγελιοδότες, αφετέρου γιατί ο ανταγωνισμός μεταξύ των καλλιτεχνών, παραμένοντας πάντα υγιής, ήταν μεγάλος. Επιπλέον, στην Ελλάδα τoυ τέλους του 6ου αι. π.Χ. ο αγαλματικός τύπος του γυμνού νέου είχε ήδη ιστορία εκατό και πλέον ετών. Οι Έλληνες γλύπτες, σε αντίθεση με τους Αιγύπτιους συναδέλφους τους, δεν επαναπαύθηκαν στην αναπαραγωγή τυποποιημένων μορφών. Η αρχική, απόλυτα μετωπική και βαριά –σχεδόν γεωμετρική– απόδοση της ανθρώπινης μορφής εξελισσόταν συνεχώς, με μοναδικό στόχο την ολοένα και πιο φυσιοκρατική, πιο πραγματική απεικόνισή της. Η χρονική συγκυρία, η εξελικτική διαδικασία που χαρακτηρίζει την ελληνική τέχνη μαζί με την ατομική ιδιοσυγκρασία του καλλιτέχνη πρέπει να λειτούργησαν καταλυτικά στη δημιουργία αυτού του θαυμάσιου έργου.

Κούρος του Σουνίου. Ο κολοσσικός κούρος του Σουνίου, ύψους 3,05 μ. Αφιέρωμα στο Ιερό του Ποσειδώνα στο Σούνιο, γύρω στα 600 π.Χ. Η σύγκριση με τον κατά 90-100 χρόνια νεότερο κούρο του Αριστοδίκου αποτυπώνει εύγλωττα την εξέλιξη της ελληνικής τέχνης κατά τους αρχαϊκούς χρόνους. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, αρ. ευρ. 2720. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO. © Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού / Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων

Ο ανώνυμος γλύπτης του κούρου του Αριστοδίκου, έχοντας πλήρη γνώση της δομής του σώματος και συσσωρευμένη εμπειρία από τα έργα προγενέστερων αλλά και σύγχρονων συναδέλφων του, πέτυχε να αποδώσει, για πρώτη φορά στην ελληνική γλυπτική, την ανθρώπινη μορφή τόσο κοντά στην πραγματικότητα. Το δημιούργημά του μοιάζει έτοιμο να αποκτήσει κίνηση ή, όπως πολύ εύστοχα σχολιάζει ο αείμνηστος αρχαιολόγος Χρήστος Καρούζος, «... o νέος αυτός είναι όλος κρυφή κίνηση... φανερώνει ενέργεια κρυμμένη στο βάθος του σώματος...». Η κινητική ενέργεια του γυμνού νέου εντάσσεται με μαεστρία σε ένα σύνολο απόλυτης αρμονίας, καθώς ο καλλιτέχνης φαίνεται να γνωρίζει καλά ότι ακόμα και η παραμικρή υποψία κίνησης ενός μέλους του σώματος επηρεάζει κάποιο άλλο και είναι ικανή να ταράξει την εύθραυστη ισορροπία του συνόλου, αλλά και της τέχνης. Βέβαια, τους χρόνους εκείνους, ούτε ο ίδιος ούτε οι συνάδελφοί του φαντάζονταν ότι με την επίτευξη της νατουραλιστικής απόδοσης του ανθρώπου θα επηρέαζαν βαθύτατα την τέχνη του δυτικού κόσμου πολλούς αιώνες αργότερα. Άραγε, όμως, υποψιάζονταν ότι είχαν ανοίξει νέους εικαστικούς δρόμους για τους γλύπτες της Κλασικής Περιόδου, ώστε να κατορθώσουν να απεικονίσουν μορφές με ρεαλιστική κίνηση στις τρεις διαστάσεις του χώρου;

Οι συγγενείς του Αριστόδικου μόνο τότε αισθάνθηκαν ότι είχαν ολοκληρώσει μεγάλο μέρος των υποχρεώσεών τους προς τον νεκρό, όταν το άγαλμα στήθηκε πάνω από τον τάφο. Ήταν, πλέον, βέβαιοι για τη διαιώνιση της μνήμης του αγαπημένου τους προσώπου, θυμίζοντας παράλληλα στους περαστικούς της αρχαίας οδού τις αξίες που ενσάρκωνε ένας επιτύμβιος κούρος την εποχή εκείνη. Αποτελούσε σήμα αγαθού και σώφρονα άνδρα, εσωτερικές αρετές που εμπνευσμένα εκφράστηκαν στα λαμπρά, νεανικά σώματα αυτών των αγαλμάτων.

Ο κούρος του Αριστοδίκου, έτοιμος να κινηθεί, ταυτόχρονα όμως και υπομονετικά αδρανής, έστεκε στην αττική ύπαιθρο σαν να πρόσμενε με αγωνία τη νέα εποχή μετά την εκδίωξη του τυραννικού καθεστώτος των Πεισιστρατιδών, τη νέα εποχή της Αθηναϊκής Δημοκρατίας που προέκυψε από τις μεταρρυθμίσεις ισονομίας και ισοπολιτείας του Κλεισθένη. Συχνά λησμονιέται και από εμάς τους ίδιους, αλλά το πιο σημαντικό ανά την υφήλιο επίτευγμα πολιτισμού, η Δημοκρατία, γεννήθηκε στην καρδιά της πόλης στην οποία ζούμε. 

 Ο κούρος του Αριστόδικου, έτοιμος να κινηθεί, ταυτόχρονα όμως και υπομονετικά αδρανής, σαν να πρόσμενε με αγωνία τη νέα εποχή της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. 

Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO.

https://www.lifo.gr/various/aristodikos-enas-koyros-orosimo-tis-ellinikis-tehnis

Πηγές

Boardman J., Ελληνική Πλαστική, αρχαϊκή περίοδος, μτφρ. Σημαντώνη, Μπουρνιά Ε., Aθήνα, 1982, σ. 104 -116 / Καζά Παπαγεωργίου Κ.-Κακαβογιάννη Ο.-Ανδρίκου Ε.- Ντόβα Α., Η αστική οδός (οδός Αθηνών-Σουνίου) στο Κορρές Μ. (επιμ.), Αττικής οδοί, Αρχαίοι δρόμοι της Αττικής, Αθήνα, 2009, σ. 198-211 / Καρούζος Χρ., Αριστόδικος, Αθήνα, επανέκδοση, 1982 / Kurtz D.-Boardman J., Έθιμα ταφής στον αρχαίο ελληνικό κόσμο, μτφρ. Βιζυηνού Ο.-Ξένος Θ, Αθήνα, 1994, σ. 133-143 / Richter G., Kouroi. Archaic Greek youths. A study of the development of the kouros type in Greek sculpture, London, 3rd edition, 1970

ΠΑΡΑΘΕΜΑ 4

https://www.namuseum.gr/new/anoichto-moyseio-ta-ergastiria-syntirisis-apokalyptoyn-ta-mystika-toys-3/

Το Ανοιχτό Μουσείο είναι μια πρωτότυπη δράση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, που στόχο έχει να γνωρίσει στο ευρύ κοινό τις πολύπλευρες εργασίες που διενεργούνται για την έρευνα, τη συντήρηση και την ανάδειξη των αρχαιοτήτων. Τι συμβαίνει στα εργαστήρια συντήρησης, όταν οι αρχαιότητες ετοιμάζονται να συναντήσουν το φως της δημοσιότητας στους εκθεσιακούς χώρους του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, αλλά και να ταξιδέψουν σε μουσεία και εκθέσεις σε όλο τον κόσμο; Ποιες ειδικότητες συνεργάζονται για τη μελέτη, αποκατάσταση και φροντίδα των αρχαίων που φυλάσσονται στο Μουσείο;

Από τον Νοέμβριο 2016 έως τον Νοέμβριο 2017 θεματικές παρουσιάσεις στους εκθεσιακούς χώρους αποκαλύπτουν στους επισκέπτες τα μυστικά των εργαστηρίων συντήρησης, τιμώντας και υπενθυμίζοντας την υπεραιωνόβια προσφορά του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου ως κέντρου συντήρησης για όλη την Ελλάδα από την αρχή της λειτουργίας του.

Οι παρουσιάσεις, με διάρκεια από μισή έως μία ώρα, περιλαμβάνουν επιτόπια παρατήρηση των εκθεμάτων, παρουσίαση με powerpoint, επιδείξεις τεχνικών με χρήση ειδικών επιστημονικών οργάνων, καθώς και επίσκεψη στα εργαστήρια συντήρησης. Με την προσωπική επαφή με το εξειδικευμένο προσωπικό του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν σημαντικές πτυχές της επιστημονικής του δραστηριότητας.

Στις 2 Νοεμβρίου 2017 και ώρα 12.00 θα πραγματοποιηθεί η πέμπτη παρουσίαση με τίτλο:

Αόρατες στηρίξεις: τα εσωτερικά μυστικά των χάλκινων αγαλμάτων

Από τα τέλη του 19ου αιώνα το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο άρχισε να εμπλουτίζεται με χάλκινα αγάλματα που βρέθηκαν στον βυθό των ελληνικών θαλασσών. Η θάλασσα διατήρησε το πολύτιμο μέταλλο που διαφορετικά θα είχε συληθεί, ανακυκλωθεί και χαθεί οριστικά. Ο Έφηβος των Αντικυθήρων, ο εντυπωσιακός Ποσειδώνας καθώς και το άλογο και ο αναβάτης (τζόκεϋ) που βρέθηκαν στη θαλάσσια περιοχή του Αρτεμισίου είναι μερικά από τα εντυπωσιακά μνημειώδη χάλκινα αγάλματα που θα επισκεφτούμε μέσα στο μουσείο. Με τη βοήθεια προβολής θα παρακολουθήσουμε την εξέλιξη του τρόπου της κρυφής στήριξής τους από τη χρήση εσωτερικών σκελετών που πληγώνουν τα τοιχώματα του έργου στις νέες ανοξείδωτες, αντιστρεπτές και ελεγχόμενες στηρίξεις.

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ Δ2

 

ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Δ2 ΤΜΗΜΑΤΟΣ 2022 - 2023

1. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΑΞΗΣ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ: 11

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΡΑΞΗΣ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ: 26/10/2022

 

ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: «HELMEPA JUNIOR: Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΕΙΝΑΙ ΖΩΗ»

ΕΝΤΑΣΣΕΤΑΙ ΣΤΗ ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ: Βιώσιμη ανάπτυξη, στόχος 14

 

ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ: 3

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ (1) ΠΟΥ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΩΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: ΛΑΜΠΡΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ - ΠΕ70

ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ: ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ

EMAIL ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ: ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ (2) ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: ΧΑΡΙΤΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ – ΠΕ 91

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ (3) ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: ΛΑΜΠΡΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ – ΠΕ 70 (παράλληλη στήριξη στο τμήμα μας)

 

ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: 15

ΤΑΞΗ – ΤΜΗΜΑ: Δ2

 

ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ-ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

Βασικό θέμα είναι ο στόχος 14 της βιώσιμης ανάπτυξης για τη ζωή στο νερό και ειδικότερα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, σε συνάρτηση με την αλληλεπίδραση ανθρώπου και θάλασσας. Η ρύπανση, η κλιματική αλλαγή και η υπεραλίευση θα αποτελέσουν τους βασικούς άξονες της δράσης μας, μέσω των οποίων θα αναζητήσουμε λύσεις ώστε οι θάλασσες και οι ωκεανοί να μπορούν να υποστηρίξουν την επιβίωση του ανθρώπου και στο μέλλον. Συμμετοχή στον Πανελλήνιο διαγωνισμό ζωγραφικής της Helmepa Junior.

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

1. Οι μαθητές να γνωρίσουν και να αγαπήσουν το θαλάσσιο περιβάλλον, τόσο το φυσικό όσο και το ανθρωπογενές (ναυτιλία).

2. Να γνωρίσουν τους βασικούς κινδύνους που απειλούν το φυσικό θαλάσσιο περιβάλλον και πώς μπορούν οι ίδιοι να συμβάλουν στον περιορισμό τους.

3. Να δραστηριοποιηθούν για την προστασία του περιβάλλοντος και να διαδώσουν την ιδέα της έμπρακτης προστασίας του περιβάλλοντος εντός και εκτός σχολείου. Να αποκτήσουν έτσι στάσεις ζωής σχετικές με τον εθελοντισμό και να αποκομίσουν βιωματικά τη χαρά και τις χάρες της συνεργασίας.

4. Γνωριμία επαγγελμάτων της θάλασσας

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Βιωματική προσέγγιση -  Μαιευτική μέθοδος - Παιχνίδια ρόλων -  Δημιουργική γραφή - Πειράματα - Κατασκευές εικαστικών έργων – Βιβλιογραφική έρευνα - Ομαδοσυνεργατικές διαδικασίες

ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Όλη τη σχολική χρονιά 2021 - 2022

ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ

1. ΚΠΕ Αργυρούπολης (πρόγραμμα για τη θάλασσα)

2. ΑΡΧΕΛΩΝ Κέντρο προστασίας θαλάσσιας χελώνας

3. Έκθεση Helmepa Junior

4. Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος

5. Επίσκεψη σε ναυταθλητικό όμιλο.

6. Επίσκεψη σε παραλία για καθαρισμό και παρατηρήσεις στο οικοσύστημα.

7. Επίσκεψη σε ιχθυοπωλείο

 

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ:  Helmepa Junior

 

ΠΕΔΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΜΕ ΤΑ ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΤΩΝ ΑΝΑΛΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Θα γίνει διαθεματική προσέγγιση που σημαίνει ότι η υλοποίηση του προγράμματος θα συνδυαστεί με όλα τα γνωστικά αντικείμενα της τάξης που διδάσκει η δασκάλα της τάξης και ιδιαιτέρως με τη Γλώσσα και τη  Μελέτη Περιβάλλοντος καθώς και με τα Εικαστικά και τη Θεατρική Αγωγή που διδάσκουν οι αντίστοιχοι εκπαιδευτικοί. Επίσης θα αξιοποιηθούν ώρες του εργαστηρίου δεξιοτήτων. Εξατομίκευση προγράμματος με τη συνεργασία του εκπαιδευτικού της παράλληλης στήριξης.

ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΑΧΥΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

Ιστολόγιο της τάξης https://tetartakiadelta2.blogspot.com/ και φόρουμ ΧΑΡΟΥΜΕΝΑ ΟΓΔΟΑ https://ogdoa.forumgreek.com/

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ, ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Το πρώτο τρίμηνο θα συγκροτηθούν οι ομάδες Helmepa Junior και ασχοληθούμε  μέσω του μαθήματος της Γλώσσας (ενότητες  «Pώτα το νερό. . . τι τρέχει»  και «Eμένα με νοιάζει...») καθώς και του  Εργαστηρίου Δεξιοτήτων (Ενότητα  ΦΡΟΝΤΙΖΩ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ – υποενότητα Οικολογική Συνείδηση,  τίτλος "Όχι σκουπίδια, όχι πλαστικά, σε θάλασσες και ακτές") με την αξία του νερού στη ζωή μας και με τη ρύπανση.  Επίσκεψη στο πεδίο (παραλία Αλίμου με ΚΕΠΕΑ Αργυρούπολης, στις 22/11/2022)

Δεύτερο τρίμηνο: Σε ώρες της Μελέτης Περιβάλλοντος (ενότητα 3, «Η φύση είναι το σπίτι μας») θα ασχοληθούμε με τα εξής: Οικοσυστήματα – Βιοποικιλότητα - Ρύπανση - Απειλή από πλαστικά – Ανακύκλωση - Κλιματική αλλαγή – Βιώσιμη Ανάπτυξη και τους 17 Παγκόσμιους Στόχους.  Το βάρος θα δοθεί στο διαγωνισμό ζωγραφικής της Helmepa. Πιθανές επισκέψεις στις εκθέσεις της Helmepa και στο Ναυτικό Μουσείο.

Τρίτο τρίμηνο: Σε ώρες της Γλώσσας (ενότητα «Tαξίδια στην Ελλάδα» και της Μελέτης Περιβάλλοντος (ενότητα 4, «Επαγγέλματα και Προϊόντα»), καθώς στο εργαστήριο δεξιοτήτων (ενότητα 4 για την υγιεινή διατροφή)   θα ασχοληθούμε με Θαλάσσιες μεταφορές – Ναυτιλία - Πρώτες ύλες – Τουρισμό – Αλιεία  - Ξενικά είδη - Ασφάλεια στη θάλασσα -  Ατομική ευθύνη -  Ενημέρωση - Ευαισθητοποίηση τοπικής κοινωνίας. Επισκέψεις: Στο ιχθυοπωλείο της γειτονιάς, στο κέντρο προστασίας θαλάσσιας χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ (Γλυφάδα), και καθαρισμός παραλίας. Παρουσίαση και αποτίμηση προγράμματος.

 

Η συντονίστρια του προγράμματος

Μαρία Λαμπρίδου

ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ

 

Σταύρος Ξαρχάκος ΣΑΒΒΑΤΟΒΡΑΔΟ ΣΤΗΝ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ με τους λογοκριμένους στίχους

Tο απομεσήμερο έμοιαζε να στέκει

σαν αμάξι γέρικο στην ανηφοριά

Kάθ’ απομεσήμερο στο κρυφό μας στέκι

πίσω απ’ το μαγέρικο του Δεληβοριά

 

Όλα μοιάζαν ουρανός

και ψωμί σπιτίσιο

Όλα μοιάζαν ουρανός

και γλυκό, γλυκό ψωμί

 

Tάχα τι να ζήλεψαν στα χλωμά σου μάτια

που ’γιωμαν τ’ απόβραδο γλύκα πρωινή

κι ήρθαν και βασίλεψαν τα βαθιά σου μάτια

κάποιο Σαββατόβραδο στην Kαισαριανή

 

Κι όλα γίναν κεραυνός

πελαγίσια αρμύρα

Κι όλα γίναν κεραυνός

και πικρό, πικρό ψωμί

 

Γνώριζες τα βήματα ξέκρινα τους ήχους

και μπογιές 'τοιμάζαμε με σβηστή φωνή.

Τις βραδυές συνθήματα γράφαμε στους τοίχους

πέφταμε και κράζαμε "κάτω οι Γερμανοί".

 

Κι όλα ήταν ουρανός

και ψωμί σπιτίσιο.

Κι όλα ήταν ουρανός

και γλυκό ψωμί.

 

Σου ’δινα τα χρώματα, μου ’δινες τους τόνους

και φωτιές ανάβαμε με σβηστή φωνή

κάθε απομεσήμερο τρέχαμε στους δρόμους

τρέχαμε και γράφαμε "Έξω οι Γερμανοί"

ΕΤΟΙΜΑΖΟΜΑΣΤΕ ΓΙΑ ΤΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ 28ΗΣ

 

Η τάξη μας συμμετέχει με το σκετς: ΤΑ ΠΑΛΙΚΑΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ καθώς και με τραγούδια. 

Για την προετοιμασία της γιορτής μας βοήθησαν η μουσικός μας, η κ. Φωτεινή, και η θεατρολόγος μας, η κ. Δήμητρα, τις οποίες και ευχαριστούμε θερμά. 

Ευχαριστούμε πολύ και τον κ. Κάρολο, για τα σκηνικά, την κ. Τίνα του Γ2 για την αφίσα, τον κ. Μαντά και τον κ. Αντώνη για τα έπιπλα που θα χρειαστούμε, τον κ. Βασίλη για τη διαρκή του στήριξη σε όσα κάνουμε.  

Και βέβαια τους γονείς της τάξης μας που φρόντισαν για τα κοστούμια των μικρών ηθοποιών! 

Καθόλου όμως δεν ευχαριστούμε τον κορωνοϊό καθώς και τα ξαδερφάκια του της γαστρεντερίτιδας κλπ που βάλθηκαν τις τελευταίες ημέρες να αποδεκατίσουν το τμήμα μας. Ας ελπίσουμε πως ως τη μέρα της γιορτής να έχουμε νικήσει όλους τους ιούς! 

ΑΥΡΙΟ ΤΟ Δ2 ΘΑ ΣΥΝΔΕΘΕΙ ΜΕ ΕΙΡΗΝΙΚΟ!!! (Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα των ζώων)

4 Οκτωβρίου αύριο. 

Παγκόσμια ημέρα των ζώων! 

Και των ζώων που ζουν στις θάλασσες ή κοντά σ΄ αυτές. 

Θα τιμήσουμε την ημέρα μαθαίνοντας από πρώτο χέρι για τα ... μικροπλαστικά! 

Διαβάστε τη σχετική εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας: 

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ - ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ 

ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Π/ΜΙΑΣ, Δ/ ΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ  / ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ  / ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Π/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ

Ιστοσελίδα: www.minedu.gov.gr  /  Πληροφορίες: Αν. Πασχαλίδου 210-3443422 

 Αθήνα, 30-09-2022 -  Αρ. Πρωτ. 120101/ΓΔ4

Θέμα: Ενημερωτική τηλεδιάσκεψη για τα μικροπλαστικά από συμμετέχοντα σε ωκεανογραφική αποστολή του National Geographic στον Ειρηνικό Ωκεανό

Σχ.: Η υπό στοιχεία 1614/Υ1/08-01-2020 Απόφαση της Υπουργού και των Υφυπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων (Β΄ 8)

Στο πλαίσιο της ενίσχυσης της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και της βιωματικής μάθησης, σας ενημερώνουμε ότι την Τρίτη 4 Οκτωβρίου 2022, και ώρα 11:00, θα πραγματοποιηθεί ενημερωτική παρουσίαση, σε ζωντανή σύνδεση, από τον εξερευνητή Δρ. Θοδωρή Αναγνωστόπουλο, ο οποίος συμμετέχει σε ωκεανογραφική αποστολή του National Geographic και του Ocean Exploration Trust με τίτλο: «Από την Ακτή ως την Άβυσσο: Εξερευνώντας την υδρόβια κληρονομιά και την ρύπανση από μικροπλαστικά στα κύρια νησιά της Χαβάης».

Η παρουσίαση προβλέπεται να διαρκέσει περίπου τριάντα λεπτά, θα πραγματοποιηθεί μέσα από το εξερευνητικό πλοίο Nautilus και θα αφορά στο θέμα των μικροπλαστικών στους ωκεανούς, το οποίο αποτελεί μία από τις θεματικές ενότητες της αποστολής.

Η εν λόγω ενημερωτική παρουσίαση απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς και μαθητές/- ήτριες Π/θμιας και Δ/θμιας Εκπαίδευσης. Η παρακολούθησή της είναι προαιρετική και μπορεί να πραγματοποιηθεί με απόφαση του/της Διευθυντή/ντριας και του Συλλόγου Διδασκόντων, οι οποίοι λαμβάνοντας υπόψη την υποδομή της σχολικής μονάδας, θα επιλέξουν τις τάξεις ή τα τμήματα που θα παρακολουθήσουν την ενημέρωση, χωρίς να διαταράσσεται η εύρυθμη λειτουργία της σχολικής μονάδας.

Μετά το πέρας της παρουσίασης, οι εκπαιδευτικοί θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν γραπτές ερωτήσεις εκ μέρους των μαθητών/τριών τους πάνω στο θέμα της παρουσίασης, της αποστολής ή της ζωής των εξερευνητών στο Nautillus.

Η παρακολούθηση μπορεί να γίνει στον παρακάτω σύνδεσμο:

........

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Π/ΘΜΙΑΣ, Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΠΤΣΗΣ

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Σχετικές πληροφορίες για το πρόγραμμα: 

Το ερευνητικό σκάφος ΝΑΥΤΙΛΟΣ

 Ο εξερευνητής Δρ. Θοδωρής Αναγνωστόπουλος

https://www.iefimerida.gr/ellada/ellinas-sto-okeanografiko-toy-national-geographic

Ο Θοδωρής Αναγνωστόπουλος είναι ο Έλληνας επιστήμονας που συμμετέχει σε αποστολή του National Geographic στη Χαβάη με το ωκεανογραφικό πλοίο «Ναυτίλος».

Ο Θοδωρής Αναγνωστόπουλος,  επιλέχθηκε να συμμετέχει ως Explorer σε μια αποστολή του National Geographic στον Ειρηνικό Ωκεανό, με τίτλο «Από την Ακτή στην Άβυσσο: Εξερευνώντας τις κοινότητες των καρχαριών και τη ρύπανση από μικροπλαστικά στα κύρια νησιά της Χαβάης». Η αποστολή του Ελληνα επιστήμονα θα πραγματοποιηθεί από 1 έως 8 Οκτωβρίου.

Διαβάστε στο ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ ΤΩΝ ΝΑΥΤΙΛΩΝ της Helmepa για τα μικροπλαστικά:

https://drive.google.com/file/d/1tnl5JiNp48ZX1BOhrIK_t5GxbAW_qFZW/view

Σχετική ανάρτηση στο φόρουμ της τάξης μας, τα ΧΑΡΟΥΜΕΝΑ ΟΓΔΟΑ:

https://ogdoa.forumgreek.com/t21-topic#84

Μικροπλαστικά πάνω στο δάχτυλο ενός ανθρώπου.

Για τόσο μικρά κομματάκια μιλάμε... 

Δείτε τι βρέθηκε στο στομάχι αυτού του πουλιού...

Και αποφασίστε να βγάλετε το πλαστικό από τη ζωή σας!!!

Η ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΦΡΕΝΕ

 

Σκοποί και χαρακτηριστικά της παιδαγωγικής Φρενέ*

Οι σκοποί και τα βασικά χαρακτηριστικά της παιδαγωγικής Φρενέ μπορούν να συνοψισθούν στα εξής σημεία: 

Το δημόσιο σχολείο πρέπει να είναι ελεύθερο, ανοικτό και δημοκρατικό. Σε αυτό:  

α) τα δικαιώματα κάθε μαθητή/τριας είναι σεβαστά, ανεξάρτητα από την κοινωνική του θέση, την καταγωγή ή τη θρησκεία του,

β) βιώνεται η χαρά της πρωτοβουλίας, της ελεύθερης επιλογής, της δημιουργίας και του οράματος για τη βελτίωση της ζωής τους μέσα από τη μάθηση και την εργασία τους στο σχολείο,

γ) οι δάσκαλοι/ες και οι μαθητές/τριες συνεργάζονται για την ανάπτυξη της κριτικής συνείδησης των μαθητών/τριών, με απώτερο σκοπό την κοινωνική τους χειραφέτηση, 

δ) η ελευθερία, η δημοκρατία, η συνεργασία, η αλληλεγγύη, η ισότητα και ο σεβασμός στη διαφορετικότητα αναπτύσσονται καθημερινά στη σχολική ζωή όχι ως γνώση αλλά ως βίωμα και

ε) η τάξη και το σχολείο λειτουργούν ως κοινότητα. Μέσα στην τάξη-κοινότητα, αναπτύσσεται το δημοκρατικό πνεύμα και οι κοινοτικές αξίες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης και της ισότητας για την πρόληψη των ψυχοκοινωνικών προβλημάτων, των φαινομένων της βίας και της σχολικής διαρροής.

Για την επίτευξη των παραπάνω σκοπών, στο πλαίσιο του προγράμματος, θα αξιοποιηθούν παιδαγωγικές τεχνικές και εργαστήρια που αναπτύσσουν την  ελεύθερη έκφραση, την επικοινωνία, την πρωτοβουλία, τον πολλαπλό γραμματισμό και την  πολιτειότητα. Ενδεικτικά αναφέρονται:

 α) το Τυπογραφείο: τα παιδιά εκδίδουν σχολικά έντυπα, εφημερίδα τάξης και «Μικρά Βιβλία» και γράφουν για να εκφραστούν, να επικοινωνήσουν, να διαβαστούν από πραγματικό κοινό,

β) ο Κινηματογράφος: οι μαθητές/τριες καλλιεργούν τον οπτικοακουστικό εγγραμματισμό και εκφράζουν τις ιδέες τους μέσα από την τέχνη, αναπτύσσουν τη φαντασία τους και δημιουργούν,

 γ) η Διασχολική Αλληλογραφία και η Διαδικτυακή Επικοινωνία τάξεων: τα έργα των μαθητών/τριών έχουν πραγματικούς αποδέκτες, ξεπερνούν τα όρια της τάξης τους,

δ) η Βιβλιοθήκη: λειτουργεί ως κεντρικός και ζωτικός χώρος του σχολείου, με βιβλία από και για τους/τις μαθητές/τριες,

ε) τα Εργαστήρια Τέχνης (ζωγραφική, θέατρο, χορός): αναπτύσσουν τη φαντασία, τη δημιουργικότητα, την έκφραση των παιδιών,

στ) το Συμβούλιο (Συμβούλιο τάξης και Συμβούλιο σχολικής κοινότητας): είναι εργαλείο της τάξης και του σχολείου για την ανάπτυξη της πολιτειότητας, για την επίλυση προβλημάτων, την πειθαρχία και την πρόληψη κατά της βίας στο σχολείο

ζ) ο Σχολικός Συνεταιρισμός για την ανάπτυξη και ενίσχυση των δημιουργικών έργων και δράσεων

__________________________________

* Με αφορμή τη θεατρική παράσταση που ετοιμάζουμε για τον εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου. Καθώς και άλλων που θα κάνουμε φέτος. 

Περισσότερα για την παιδαγωγική Φρενέ μπορεί κανείς να διαβάσει εδώ:

https://www.minedu.gov.gr/dimotiko-2

http://mikra-vivlia.weebly.com/pialphaiotadeltaalphagammaomegagammaiotakappa942-phirhoepsilonnu941.html

https://www.paidorama.com/paidagogiki-frene-pilotiki-efarmogi

http://pilotikofreinet.weebly.com/piiotalambdaomicrontauiotakappaomicron-alphathetaetanualphasigma-201920

https://diktyofreinetgr.wixsite.com/diktyofreinet/copy-of-lista-ixitikwn-apo-paroysia

https://skasiarxeio.wordpress.com/

1ο μάθημα Ιστορίας

Στο μάθημα της Ιστορίας φέτος θα εξετάσουμε τα Αρχαία Χρόνια. Τα χρόνια αυτά τα διαιρούμε σε τέσσερις περιόδους:

1. ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ (11ος - 8ος αιώνας π.Χ. )

2. ΑΡΧΑΪΚΑ ΧΡΟΝΙΑ (8ος - 5ος αιώνας π.Χ.)

3. ΚΛΑΣΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ (5ος - 4ος αιώνας π.Χ.)

5. ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ (4ος - 1ος αιώνας π.Χ.)

Για τους μαθητές της Δ΄ δημοτικού οι έννοιες του χρόνου παρουσιάζουν αρκετές δυσκολίες στην κατανόηση και ιδιαίτερα όταν αναφερόμαστε στον ιστορικό χρόνο που αυθαίρετα αποκαλούμε π.Χ. και τον οποίο μετράμε ως γνωστόν ανάποδα.

Βέβαια ο χρόνος είναι έννοια δύσκολη ακόμη και για τους ειδικούς επιστήμονες, ας μην το ξεχνάμε αυτό καθώς και πως σήμερα θεωρείται ως η τέταρτη διάσταση γι' αυτό και μιλάμε για χωροχρόνο ή διαστολή του χρόνου, αντιστροφή του κλπ. Εξυπακούεται ότι στους μαθητές των δέκα ετών δεν έχει νόημα να επεκταθούμε σε τέτοιες λεπτομέρειες που αγνοούν ως και οι απόφοιτοι λυκείου και θα περιοριστούμε στην απλοϊκή γραμμική εξέταση του χρόνου, θεωρώντας τον ως ευθεία σε σημεία της οποίας εγγράφονται τα γεγονότα.

Ιστορική γραμμή

Τα μαθήματα της φετινής Ιστορίας αρχίζουν με την πασίγνωστη στους ενήλικες Κάθοδο των Δωριέων και την οποία οι ιστορικοί τοποθετούν περίπουν στα 1.100 π.Χ.

Όμως εκτός από τη χρονική τοποθέτηση των γεγονότων αξία τεράστια έχει κατά τη διδασκαλία της Ιστορίας και ο ορισμός του τόπου (του χώρου) που συνέβησαν, με την υπενθύμιση ότι το γεωγραφικό περιβάλλον ασκεί επίδραση στον άνθρωπο, τόση μάλιστα και τέτοια που ο Herder είπε ότι: "Η γεωγραφία είναι σιγώσα ιστορία, αλλά και η ιστορία συνεχής γεωγραφία."

Για το σκοπό αυτό δε νοείται διδασκαλία της Ιστορίας χωρίς τη χρήση χάρτη, τόσο στην τάξη όσο και στις σελίδες του βιβλίου των μαθητών.

Η Ιστορία όμως δεν είναι μια απλή απαρίθμηση γεγονότων. Είναι μεν η γνώση του παρελθόντος αλλά και η αναγωγή αυτής της γνώσης στο επίπεδο της σύγχρονης πραγματικότητας. Έτσι μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα να προσδιορίσουμε τις αιτίες που συνέβησαν τα διάφορα ιστορικά γεγονότα και να αποκομίσουμε χρήσιμα συμπεράσματα για τη δική μας ζωή. Ο καθορισμός της αιτίας κάθε γεγονότος δεν είναι πάντα εύκολος και συχνά οι ιστορικοί ερίζουν και διαφωνούν στο ζήτημα αυτό.

Σήμερα είναι γενικά παραδεκτό ότι η ιστορική πραγματικότητα διαμορφώνεται από πλήθος παραγόντων "που εγγράφονται στον ευρύ χώρο και ακολουθούν τη σιγηλή ροή του χρόνου", όπως αναφέρει το βιβλίο δασκάλου για το μάθημα της Ιστορίας στην Τετάρτη δημοτικού.

Γίνεται λοιπόν κατανοητό έστω και με τα λίγα στοιχεία που αναφέρθηκαν για την Ιστορία και τη διδασκαλία της ότι το μάθημα αυτό παρουσιάζει αρκετές δυσκολίες για τους μικρούς μαθητές, σε άλλους λιγότερες και σε άλλους περισσότερες, και θα χρειαστεί να καταβάλουν αρκετές προσπάθειες και οι ίδιοι και το σχολείο για να το προσεγγίσουν επιτυχώς.

Επίσης θα πρέπει να τονίσουμε ότι το μάθημα δε θα στηριχθεί στη στείρα απομνημόνευση γεγονότων, χρονολογιών, τοποθεσιών, προσωπικοτήτων κλπ αλλά θα ακολουθήσει διαδικασίες επιστημονικής μελέτης, προσαρμοσμένης βεβαίως στο επίπεδο των παιδιών.

Η κύρια εργασία θα γίνεται μέσα στην τάξη. Το μοντέλο της πολύωρης μελέτης στο σπίτι έχει εδώ και χρόνια καταργηθεί και οι οδηγίες του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου στο θέμα αυτό είναι ιδιαίτερα σαφείς για αποφυγή τέτοιων μεθόδων που όχι μόνο ταλαιπωρούν τα παιδιά αλλά και δεν προσφέρουν τίποτε το σημαντικό στην παιδευτική διαδικασία.

Αντίθετα προβάλλονται ως ιδιαίτερα εποικοδομητικές διάφορες νέες - παράλληλες δράσεις με το κλασικό πρότυπο της διδασκαλίας. Πχ συνδυασμός του μαθήματος με κατάλληλες διδακτικές επισκέψεις, διαθεματικές προσεγγίσεις, μελέτη πηγών και άλλων κατάλληλων κειμένων κλπ.

Σκοπός σε κάθε περίπτωση δεν είναι τα παιδιά να παπαγαλίσουν το μάθημα (όπως συνέβαινε παλιότερα) αλλά να καταστήσει τους νέους αντικειμενικούς κριτές της κοινωνικής πραγματικότητας μέσα από τη μετάδοση των ιστορικών γνώσεων και κατ' επέκταση παραγωγικούς πολίτες αύριο. Στοχεύουμε επίσης να φέρουμε τους μαθητές σε επαφή με τις θεωρίες και τις μεθόδους που χρησιμοποιούν οι ιστορικοί.

Καταλαβαίνουμε ελπίζω ότι μια τέτοια σκοποθεσία απαιτεί ειδικές γνώσεις και σε πολλούς τομείς για να επιτευχθεί και επομένως είναι αδύνατον το βάρος της μαθησιακής διαδικασίας να μεταφερθεί στο σπίτι. Δεν υποτιμούμε με αυτό τους γονείς, ίσα ίσα... Ο δικός τους ρόλος είναι αναντικατάστατος μόνο που δεν αφορά το θέμα της διδασκαλίας των μαθημάτων του σχολείου ή τη μελέτη, εκτός αν διαθέτουν ειδικές γνώσεις οπότε και θα είναι χαρά μας να μας βοηθήσουν στο έργο μας όπου και όποτε αυτό κριθεί αναγκαίο.

Θέλουμε επίσης τους γονείς αρωγούς στην προσπάθεια του σχολείου σε όλους εκείνους τους τομείς που θα υποστηρίξουν την πετυχημένη συμμετοχή του παιδιού στη σχολική ζωή. Και το σημαντικότερο όλων είναι η συχνή και συστηματική συνεργασία με το σχολείο, ώστε οι γονείς να είναι πάντα ενήμεροι για όσα κάνουμε και γιατί γίνεται τούτο ή το άλλο καθώς και για το τι μπορούν εκείνοι να προσφέρουν. Αντίστοιχα και το σχολείο χρειάζεται συνεχή ενημέρωση εκ μέρους των γονέων ώστε να προσαρμόζει κατάλληλα τις μεθόδους του στο κάθε παιδί σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητές του.

Στα πλαίσια αυτά και αξιοποιώντας και το διαδίκτυο για συνεχή επαφή με τα σπίτια των παιδιών, ενημερώνουμε ότι φέτος συχνά θα χρησιμοποιούμε φύλλα εργασίας της ακόλουθης μορφής:

Η ονομασία ενός τέτοιου σχεδιαγράμματος είναι χαρτογράφηση και στηρίζεται στις αρχές της ψυχολογίας της μάθησης. (Περισσότερα στοιχεία για τη χαρτογράφηση μπορεί κανείς να βρει στο βιβλία της καθηγήτριας ψυχολογίας στο Μαράσλειο Διδασκαλείο και άλλες σχολές κ. Μαγδαληνής Αγραφιώτη, "Μελετώ Αποδοτικά - σε λιγότερο χρόνο", εκδόσεις Δίοδος )

Στην αρχή οι χαρτογραφήσεις θα δίνονται έτοιμες στα παιδιά, σιγά σιγά όμως θα βοηθηθούν κατάλληλα ώστε να μπορούν να τις κατασκευάζουν μόνα τους.

Αντίστοιχα με τις χαρτογραφήσεις προτείνονται και από το βιβλίο δασκάλου οι εννοιολογικοί χάρτες, καθώς η μέθοδος αυτή έχει αποδειχτεί ιδιαίτερα αποδοτική σε μαθήματα όπως η Ιστορία, τα Θρησκευτικά κλπ.

Η κατασκευή στηρίζεται κυρίως στις λέξεις - κλειδιά, κάτι που επίσης πρέπει να διδαχτεί στα παιδιά ώστε να μπορούν να τις εντοπίζουν στο κείμενο. Συνοδεύεται επίσης η χαρτογράφηση και από κατάλληλα σκίτσα και σύμβολα που βοηθούν στην κατανόηση αλλά και στη δυναμική διασύνδεση των εννοιών.

Στο κέντρο συνήθως της χαρτογράφησης τοποθετούμε τον τίτλο του μαθήματος.

Και γύρω από τον τίτλο ακτινωτά και ακολουθώντας τη φορά των δεικτών του ρολογιού τοποθετούμε τις λέξεις κλειδιά, τα σκιτσάκια κλπ. Να σημειώσουμε ότι στόχος είναι η κάθε χαρτογράφηση να μη μοιάζει με τις άλλες ώστε η ομοιομορφία να προκαλεί στα παιδιά ανία και παράλληλα θέλουμε να υπηρετεί την ενότητα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Δεν υπάρχουν λοιπόν πάγιοι κανόνες κατασκευής. Εκείνο που ενδιαφέρει είναι να δοθεί σχηματικά και περιληπτικά το μάθημα ώστε να βοηθηθούν τα παιδιά και στην κατανόηση αλλά και στην εκμάθηση γενικότερα.

Έχοντας δηλαδή το παιδί μπροστά του την χαρτογράφηση μπορεί πιο εύκολα να διηγηθεί με δικά του λόγια το μάθημα αλλά και στην πορεία να συγκρατήσει ως νοητική εικόνα τη χαρτογράφηση και να μπορεί να πει το μάθημα τελείως απέξω. Φυσικά όχι παπαγαλία...

Μπορεί επίσης να εργαστεί πάνω στη χαρτογράφηση συμπληρώνοντας τα σημεία που ο δάσκαλος επίτηδες άφησε κενά. (Έτσι η χαρτογράφηση μπορεί να αξιοποιηθεί και για αξιολόγηση.)

Μια ακόμη μέθοδος είναι να κατασκευάσει ερωτήσεις που τα στοιχεία της χαρτογράφησης να αποτελούν απάντηση. Πχ στην προηγούμενη χαρτογράφηση θα μπορούσαν να γίνουν οι εξής ερωτήσεις:

Ποια ήταν η πρωτεύουσα του Μακεδονικού κράτους;

Πότε γεννήθηκε ή πότε πέθανε ο Φίλιππος;

Πού δόθηκε μάχη ή πού έγινε συνέδριο...

Πώς φέρθηκε ο Φίλιππος στους Θηβαίους και πώς στους Αθηναίους;

Τι χρησιμοποιούσαν ως όπλο οι Μακεδόνες;

Και πέρα από τις απλές ερωτήσεις που αρχίζουν με "ποιος, πότε, πού, πώς, τι... " μπορούν να γίνουν και πλέον σύνθετες ερωτήσεις που ξεκινούν με το "γιατί" ή και το "τι θα γινόταν αν... " κλπ που κινητοποιούν ανώτερες από τη μνήμη νοητικές λειτουργίες και συμβάλλουν στην ουσιαστική και βαθύτερη γνώση.

Κλείνοντας την πρώτη αυτή αναφορά στο μάθημα της Ιστορίας, θα επαναλάβουμε ότι θα αξιοποιηθούν και πολλές άλλες μέθοδοι και προσεγγίσεις όπως για παράδειγμα η διδακτική επίσκεψη που θα πραγματοποιήσουμε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο την Πέμπτη,  20/10/2022, μαζί με το Δ1. 

_____________

Κάνοντας κλικ εδώ:

https://sites.google.com/site/tetartakia/

μπορείτε να παρακολουθήσετε την παρουσίαση του μαθήματος σε μορφή ppt καθώς και να την αποθηκεύσετε στον υπολογιστή σας.

Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ

“Πάτερ ημών, ο εν τοις ουρανοίς, αγιασθήτω το όνομά σου,

ελθέτω η βασιλεία σου, γεννηθήτω το θέλημά σου

ως εν ουρανώ και επί της γης.

Τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον

και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών,

ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών

και μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν,

αλλά ρύσαι ημάς από του πονηρού. Αμήν.”

(Είπε ο Ιησούς:) «Εσείς, λοιπόν,

έτσι να προσεύχεστε:

Πατέρα μας,

που βρίσκεσαι στους ουρανούς,

κάνε να σε δοξάσουν όλοι ως Θεό,

να έρθει η βασιλεία σου∙

να γίνεται το θέλημά σου και από τους ανθρώπους,

όπως γίνεται από τους αγγέλους στον ουρανό.

Δώσε μας σήμερα την απαραίτητη

τροφή για τη ζωή μας.

Και ξέγραψε τα λάθη μας

όπως κι εμείς ξεγράφουμε

ό,τι κακό μας έκαναν οι άλλοι.

Και μην αφήσεις να βρεθούμε σε δύσκολες στιγμές,

αλλά γλίτωσέ μας από τις παγίδες του πονηρού».

Ματθ. 6, 9-13

Our Father, Who art in heaven

Hallowed be Thy Name;

Thy kingdom come,

Thy will be done

on earth as it is in heaven.

Give us this day our daily bread,

and forgive us our trespasses,

as we forgive those who trespass against us;

and lead us not into temptation,

but deliver us from evil. Amen.

Απάντηση σε ερώτηση των μαθητών για το όνομα της προσευχής: 

Η προσευχή αυτή λέγεται "Κυριακή Προσευχή" γιατί μας παραδόθηκε από τον ίδιο τον Κύριο, δηλαδή τον Χριστούλη. Εκείνος μας είπε τα λόγια αυτής της προσευχής και μας ζήτησε με αυτά να προσευχόμαστε.